Projekt „SZLAKIEM RENESANSU – wyjazd tematyczny” jest programem współfinansowanym ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (pochodzących z Funduszu Promocji Kultury) w ramach Programu Kultura Dostępna – edycja 2019, realizowanym przez Stowarzyszenie w okresie od 3.06 do 31.10.2019r. w partnerstwie ze Szkołą Podstawową im św. Jana Kantego z Bestwiny.
Cel projektu:
Ułatwienie dostępu do kultury różnym grupom społecznym: pozostawiających poza obiegiem życia kulturalnego i społecznego tj. osobom z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzicom-seniorom oraz osobom z miejscowości pozbawionych bezpośredniego dostępu do narodowych zasobów dóbr kultury tj. zdrowej młodzieży gimnazjalnej z gminy wiejskiej (Gminy Bestwina), wzmocnienie poczucia ich tożsamości kulturowej i narodowej oraz ich integracja społeczna.
Główni adresaci projektu:
Zadanie skierowane jest do 48-osobowej grypy obejmującej trzy grupy społeczne zamieszkałe na terenie Gminy Bielsko-Biała oraz Powiatu Bielskiego: dorosłe osoby z niepełnosprawnością intelektualną, ich rodziców/opiekunów (głównie seniorów w wieku 60+) i zdrową młodzież (uczącą się w Szkole Podstawowej im. Św. Jana Kantego w Bestwinie).
Działania:
Organizacja 4-dniowego wyjazdu tematycznego „Szlakiem Renesansu” o wysokiej wartości edukacyjnej. W trakcie wyjazdu uczestnicy zwiedzą i obejrzą najważniejsze miejsca na szlaku renesansu, służące popularyzacji zasobów dziedzictwa o znaczeniu narodowym, o wysokiej wartości edukacyjnej i/lub artystycznej. Będzie to m.in.: Pacanów (Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka”), Baranów Sandomierski (zamek), Ujazd (ruiny zamku „Krzyżtopór”), Sandomierz (spacer po mieście, Podziemna Trasa Turystyczna, Bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, Brama Opatowska, Muzeum Jana Długosza), Kozłówka (Zespół Pałacowo-Parkowy Zamoyskich), Lublin (Zamek i Kaplica, Archikatedra św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty), Nałęczów (muzeum Stefana Żeromskiego), Kazimierz Dolny (spacer po mieście, Kościół farny św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja, ruiny zamku, Góra Trzech Krzyży), Janowiec (ruiny zamku).
SPRAWOZDANIE:
4-dniowa wycieczka dla 48 osób pod hasłem „Szlakiem renesansu” została zorganizowana w dniach 3-6 października 2019r.
Program wyjazdu obejmował:
- I dzień: Pacanów (Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka”), Baranów Sandomierski (zamek)
- II dzień: Ujazd (ruiny zamku „Krzyżtopór”), Sandomierz (Stare Miasto – Sandomierska Starówka; Ratusz; Rynek; Kamienice mieszczańskie m.in. kamienica rodu Oleśnickich, kamienica zwana „Pod ciżemką”, budynek Collegium Gostomianum; Podziemna Trasa Turystyczna; Bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny; Brama Opatowska; furta Dominikańska nazywana „Uchem Igielnym”; Muzeum Diecezjalne – Dom Jana Długosza; Zamek Królewski)
- III dzień: Kozłówka (Zespół Pałacowo-Parkowy Zamoyskich), Lublin (Zamek i Kaplica św. Trójcy; Archikatedra św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty; Brama Krakowska i fragmenty gotyckich murów miejskich z XIVw.; Stare Miasto; Krakowskie Przedmieście i Kamienice z XVI i XVIIw.; Plac Po Farze; Plac Litewski z żeliwnym obeliskiem upamiętniającym przystąpienie Polski do Unii Europejskiej)
- IV dzień: Nałęczów (muzeum Stefana Żeromskiego), Kazimierz Dolny (Stare Miasto; Kościół farny św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja; Góra Trzech Krzyży; Spichlerze; Dawna Synagoga; zabytkowe kamienice m.in. braci Mikołaja i Krzysztofa Przybyłów), Janowiec (ruiny zamku).
WARTO WIEDZIEĆ:
Renesans narodził się we Włoszech, gdzie z tęsknotą spoglądano na minioną potęgę cesarstwa. Po mrocznym, bogobojnym średniowieczu sprawy ludzkie znów stały się ważne. Budownictwo wzniosłych i strzelistych kościołów musiało ustąpić architekturze świeckiej o nowych liniach, mocnej zwartej bryle i licznych zdobieniach, mieszających religię z mitologią, przyrodę z człowiekiem, nad-miar ze skromnością. Pojawiły się też dziedzińce otoczone krużgankami, łuki, arkady oraz attyki.
Epoka renesansu, czyli odrodzenia, zastała Polskę potężną politycznie i kulturowo. Zwycięstwo nad zakonem krzyżackim, jedność kraju, rozwój nauki i literatury, a nawet sztuki kulinarnej, zbiegły się w czasie ze zmianami w architekturze, w większym stopniu skierowanej odtąd na wygodę człowieka.
Na szlaku:
Szlak Renesansu przebiega głównie przez Małopolskę, historyczną krainę obejmującą ziemie Wiślan, która w XV w. zyskała znaczenie wraz z rozwojem Krakowa jako stolicy. Obejmuje on obszary wyżynne, związane z dorzeczem i doliną Wisły.
Szlak aktywnie promuje historię i tradycję regionu nie tylko wśród odbiorców lokalnych, lecz również sprzyja wzbudzeniu zainteresowania wśród polskiej i międzynarodowej społeczności. Służy podniesieniu świadomości na temat wspólnej europejskiej przeszłości, poprawie spójności społecznej i kompetencji kulturowych mieszkańców Europy, zwiększeniu liczby osób korzystających z zasobów dziedzictwa kulturowego i wreszcie stymulowaniu rozwoju gospodarczego.
Uczestnicy zwiedzili miejsca znajdujące się na Szlaku Renesansu takie jak:
- Kazimierz Dolny – Kazimierz Dolny to perła polskiego renesansu. Prawa miejskie otrzymał z rąk Władysława Jagiełły i już od początku XV. Z czasem rosła zamożność mieszkańców Kazimierza Dolnego, objawiająca się coraz staranniejszą, zdobną, renesansową architekturą nowych budowli. Dziś trudno uwierzyć, że stylowy szyk miał także zamek, po którym pozostały jedynie romantyczne ruiny. Miłośnicy renesansu pełną krasę tego stylu dostrzegą w kamienicach otaczających rynek, gdzie na szczególną uwagę zasługują domy braci Przybyłów. Stoją-ce przy rynku budynki nieustannie zachwycają bogactwem zdobień, koronkowymi attykami czy płaskorzeźbami, wśród których wyróżniają się postacie świętych i patronów właścicieli.
- Sandomierz – Do dziś sandomierska Starówka zachowała staropolski układ, architekturę i pozbawioną pośpiechu atmosferę. W centralnej części rynku stoi jeden z najpiękniejszych w Polsce ratuszy. Wspaniała renesansowa bryła jest zwieńczona delikatną attyką, której naroża ozdobione są rzeźbami głów reprezentujących cztery stany, i ośmioboczną wieżą. Budynek po-siada jeszcze jeden godny uwagi zabytkowy element – zegar słoneczny, znajdujący się na południowej, najstarszej ścianie. Obecnie w dawnym ratuszu mieści się muzeum eksponujące renesansowe meble oraz dokumenty i kosztowności. Renesansową attykę posiada również najlepiej zachowana brama wjazdowa zwana Bramą Opatowską.
- Baranów Sandomierski – Baranów Sandomierski położony w dolinie Wisły posiada również urokliwe zabytki z epoki odrodzenia. W drugiej połowie XVI w. ówcześni właściciele miasta (rodzina Leszczyńskich) rozpoczęli tu budowę zamku. Zdecydowano się na modny styl renesansowy, a prace powierzono królewskiemu architektowi Santiemu Gucciemu z Florencji. Pod je-go okiem powstał tzw. „Mały Wawel”.
- Lublin – Jest to jedno z najstarszych polskich miast, lokowane na prawie magdeburskim w 1317 r. 700-letnia historia wpisana w architekturę i upowszechniana poprzez liczne ekspozycje muzealne przyciąga rzesze turystów i badaczy. Stare Miasto w Lublinie, jako jedno z nielicznych w Polsce, w ponad 70% posiada oryginalną, kryjącą ślady gotyku, renesansu, baroku, klasycyzmu zabudowę.Wieki XVI i XVII były dla Lublina przełomowe. Wielki pożar w 1575 roku, który niemal całkowicie zniszczył miasto, oraz rozwój kontrreformacji spowodowały napływ do Lublina licznej grupy muratorów włoskich. Powstające i przekształcane budowle otrzymywały szereg wspólnych cech architektonicznych takich jak: smukła bryła, jednonawowy plan, węższe od nawy i zakończone półkoliście prezbiterium, bezwieżowa fasada, sklepienie kolebkowe z lunetami ozdobione sztukateriami, tynkowane ściany, fasada z ozdobnym szczytem, ornamenty okuciowe. W literaturze naukowej osobny typ architektoniczny budowli sakralnych powstających na Lubelszczyźnie w 1. połowie XVII w. i posiadających wspólne cechy wyodrębnił Władysław Tatarkiewicz. Termin „renesans lubelski” został wprowadzony do historii sztuki w 1. połowie XXw.
Zachęcamy do obejrzenia naszej galerii zdjęć z tego wydarzenia:
Wyjazd został zorganizowany dzięki dofinansowaniu:
- Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (pochodzących z Funduszu Promocji Kultury) w ramach Programu Kultura Dostępna – edycja 2019
- Wojewody Śląskiego (pochodzących ze środków Skarbu Państwa)
